Waarom langer thuis wonen in de toekomst stukken makkelijker wordt

Toen ik vroeger met de basisschool Palmpasen stokken ging uitdelen bij het lokale bejaardenhuis, vond ik het er altijd erg gezellig uitzien. In de eetzaal zat het vol met Rummikub-spelende opa’s en oma’s onder het genot van een advocaatje met slagroom. Toch word ik liever oud in mijn eigen huis en vertrouwde omgeving. De meeste mensen zullen hetzelfde wensen. De overheid voert sinds enkele jaren beleid om ervoor te zorgen dat mensen langer thuis blijven wonen of verhuizen naar een aangepaste woning. Pas in het uiterste geval gaan we wonen in een verpleeghuis. Tot zover goed. Alleen maakt de overheid het ons wel lastig door gelijktijdig te bezuinigen op zaken als thuiszorg. Veel zorgtaken komen daarom te liggen bij de familie en kennissenkringen. Er is niks mis met een beetje participeren. Maar twintig uur per week aan zorg taken spenderen is vaak lastig als je tegelijkertijd een drukke baan of gezin moet managen.

Door Tom van Haaren

Niet voor niets is een groot deel van deze mantelzorgers overbelast. Met Fello proberen we de communicatie tussen verzorgers onderling te versimpelen met een familie agenda app. En zo zijn er tal van interessante start-ups, techbedrijven en creatievelingen op dit moment bezig met het uitvinden van innovatieve toepassingen om het leven thuis makkelijker te maken. Wij zijn benieuwd wat voor ideeën er zijn rond thuiswonen. Sommige ideeën zijn meteen en eenvoudig toepasbaar, sommige (nog) onbetaalbaar, of utopische hersenspinsels.

Natuurlijk zijn veel van de voorbeelden die we selecteerden verre toekomstmuziek. Producten die bij lange na niet haalbaar zijn met een simpel AOW'tje. Maar we moeten niet vergeten dat nog niet zo lang geleden de goedkoopste flatscreens voor 10.000,- euro in de Mediamarkt lagen, terwijl je deze nu voor tweehonderd euro kan oppikken bij de Kijkshop. Of wat te denken van de Segway die in het verleden voorbestemd was voor popsterren die hun landgoed toonden bij MTV Cribs? Nu rijden massa’s toeristen ermee over de grachten. Hoe snel technologie kan ontwikkelen blijkt uit het Huis van de Toekomst van Chris Titulaer uit 1989 waarin 250 nieuwe technologieën werden gedemonstreerd. Vrijwel alles is inmiddels zwaar achterhaald, wat niet vreemd is aangezien internet pas twee jaar later voor iedereen beschikbaar zou komen.

Zo onrealistisch is het dus niet dat we over een paar jaar over al deze gadgets beschikken.

Sanitair: schone bibs
Een van de meest vervelende dingen bij verzorging is de stoelgang; dat is niet fijn voor de verzorger, maar ook niet voor de toiletterende persoon in kwestie. De bidet is een handige oplossing om met een fonteintje de edele delen schoon te spuiten. Het is geen nieuwe technologie want het werd al ergens aan het einde van de 17e eeuw uitgevonden in Frankrijk. Toch is het niet echt gebruikelijk in Nederland. In Japan daarentegen kom je het ontzettend vaak tegen. Een hypermodern stuk sanitair als de Toto washlet Toilet is gemeengoed in het land van de rijzende zon. Naast dat je geen toiletpapier meer nodig hebt, is de bril voorverwarmd en in veel versies zitten speakers ingebouwd. We weten allemaal dat het geluid van sproeiende fonteinen en watervallen bepaalde processen kan versnellen.

Inhuis mobiliteit: Blokken
Nederland vergrijst en tegelijkertijd is er wereldwijd een trend gaande dat we in steden gaan wonen. De grote groep mensen op respectabele leeftijd kunnen we niet allemaal huisvesten in woningen op de begaande grond. Daarnaast zal niet iedereen willen verhuizen naar een nieuwbouwflat met een lift, maar willen veel ouderen blijven wonen in hun vertrouwde huisje. Niet altijd is er de financiële en/of bouwtechnische mogelijkheid voor een traplift. Innovatie zit hem niet altijd in geavanceerde techniek. Een paar blokken kunnen het bestijgen en afdalen van de trap 50 procent makkelijker maken. Met de Easystepper-oplossing vergt dit minder kracht en is er minder belasting van de gewrichten. Ook blijf je hierdoor langer in beweging, wat volgens de fabrikant het verouderingsproces tegengaat. Tel uit uw winst!

Tracking: Big Brother is watching opoe
Een persoon die dementeert laat je niet graag alleen. Je wilt er niet aan denken wat er allemaal fout kan gaan als zo iemand erop uit trekt. Met een GPS-horloge kun je deze persoon beter monitoren. Er zijn modellen die speciaal voor deze toepassing zijn ontwikkeld, waarbij de gebruiker het horloge zelf niet kan uitzetten of afdoen. De verzorger kan via een speciaal beeldscherm-device zien waar degene zich bevindt. Superhandig: niet alleen voor dementerende ouderen maar ook voor pubers en overspelige echtgenoten.

Smart: techniek neemt taken over
We lezen vaak dat verplegers maar een paar minuten de tijd hebben om een cliënt uit bed te halen en dagklaar te maken. Elke seconde telt waardoor er nauwelijks tijd is voor een gesprek of het knippen van bijvoorbeeld de teennagels. Hetzelfde geldt voor mensen met een baan die voor hun ouders moeten zorgen. Wat als we met behulp van technologie een aantal van deze taken uit handen kunnen geven en tegelijkertijd de levenskwaliteit verbeteren? Er is momenteel al veel technologie op de markt waarmee je via een iPad de verwarming, beveiliging en de verlichting in huis kunt automatiseren.

Buitenhuis mobiliteit: de zelfrijdende Daewoo Matiz
Tesla, Uber en Google zijn de technologie voor zelfrijdende auto’s in rap tempo aan het ontwikkelen. De techniek is misschien nog niet ready, toch is het slechts een kwestie van tijd voordat we wagens zien rijden zonder automobilisten met handen aan het stuur. De eerste versies zullen waarschijnlijk in peperdure Tesla’s zitten of in prijzige taxi-ritjes, maar daarna zal het niet lang op zich laten wachten voordat de software in de Daewoo Matiz van oma zit ingebouwd. Dat stelt opa en oma in staat om veel langer thuis te wonen en mobiel te blijven, terwijl ze niet steeds hun kinderen hoeven te bellen voor een bezoek aan de dokter of het ziekenhuis.

Hygiëne: alles spik en span
Als oma’s iets belangrijk vinden is dat het huis netjes van kant is. Een klassieker tijdens verjaardagen van mijn familie is het verhaal toen oma voor de eerste keer huishoudhulp kreeg. Oma vroeg of de studente in kwestie haar ramen kon lappen, die verbaast opkeek en zei: “Mijn ramen zijn nog nooit zo schoon geweest”. In de toekomst hebben we geen vieze studenten meer nodig, maar regelt de techniek een fris riekend en ogend huishouden. Niet alleen zijn er al speciale robo-ramenlappers, automatische stofzuigers en tal van andere bots. Er zijn ook zelfreinigende badkuipen en toiletten.

Advies aan huis: spiegeltje, spiegeltje aan de wand
Dit is verre toekomstmuziek. Volgens hoogleraar, blogger en tv-host Michio Kaku komt de techniek steeds dichterbij dat we een Holodeck uit de serie Star Wars in huis hebben. Dit houdt in dat een persoon 3D kan worden geprogrammeerd in je huis. Zo kan de dokter virtueel in je huis komen terwijl hij gewoon in zijn kantoor zit. Superhandig! Maar wat te denken van contact met familieleden op afstand. Skype is een uitkomst, maar op deze manier kunnen we straks echt het gevoel hebben dat we bij elkaar zijn, terwijl we misschien wel op een ander continent zitten. Zo kunnen we contact onderhouden en zullen we minder snel eenzaam worden. Maar wat dan met een ouderwetse knuffel van zoonlief? Uitvinders zijn op dit moment bezig met het ontwikkelen van technologieën om ook de tastzin te simuleren.

Tom verzamelde diverse YouTube-filmpjes ter illustratie bij de hierboven besproken gadgets. Ga naar GetFello.com om de filmpjes te bekijken.

Tom is redacteur bij Fello (www.getfello.com). Een familie agenda app waarmee je samen voor iemand zorgt. Als schrijver wil Tom de zorgwereld graag wakker schudden. Hij is gefascineerd door de interactie tussen mensen. Die fascinatie gebruikt hij om teksten te schrijven, interviews te doen en tips te ontwikkelen waar je als mens écht iets aan hebt.