Chronische nierschade is een belangrijk gezondheidsprobleem. De meest ernstige vormen gaan gepaard met grote belasting voor de patiënt en hoge kosten voor de samenleving. Het is al langer bekend dat er forse verschillen bestaan tussen verschillende landen in het vóórkomen van chronische nierschade. Opsporen van de oorzaken van die geografische verschillen kan beter inzicht geven in de oorzaken van nierschade, en zo een basis leggen voor betere preventie. Over dergelijke regionale verschillen in Nederland is, als het om nierschade gaat, tot nu toe weinig bekend. In hun onderzoek gingen de onderzoekers voor het eerst na in welke gebieden nierschade vaker of juist minder vaak voorkomt. 

 

De onderzoekers maakten in hun studie gebruik van het grote Lifelines-cohort. Lifelines is de data- en biobank waarin informatie over de gezondheid van drie generaties inwoners van Noord-Nederland gedurende dertig jaar wordt verzameld. Van liefst 143.735 deelnemers aan Lifelines stelden zij de geschatte nierfunctie vast, die aangeeft met welke snelheid de nieren afvalstoffen uit het bloed filteren. Daarna gingen zij op postcodeniveau na waar deze nierfunctie het laagst dan wel het hoogst was.

 

Er bleken in Noord-Nederland significante verschillen te zijn tussen regio’s in de mate waarin chronische nierschade voorkomt. Deze verschillen waren niet goed te verklaren door bekende risicofactoren als leeftijd, hoge bloeddruk en suikerziekte. Uit de ruimtelijke analyses bleek blootstelling aan stikstofdioxide een belangrijke factor te zijn. Hoe groter de blootstelling aan stikstof was, des te lager was de nierfunctie. 

 

Dit duidt er op dat een hoge stikstofuitstoot niet alleen een risico vormt voor schade aan de luchtwegen, maar ook een risico kan vormen voor schade aan de nieren. Volgens de onderzoekers geven de uitkomsten aan dat ruimtelijke analyse een nuttig hulpmiddel kan zijn om strategieën voor de preventie van chronische nierziekten te begeleiden.